"ONLARIN HAMISINI ASMAQ LAZIMDIR"

Qalmaqallı müğənni Əli Mirəliyevin AzNews.az-a müsahibəsi:

Xalq artisti Flora Kərimovanın doğum günüdür.
74 yaşı tamam olan sənətkar şad günü ilə bağlı fikirlərini AzNews.az-a bölüşüb: "Bu gün Qarabağın gözəl guşəsi olan Ağdamın işğal günüdür. Buna görə mən dilimə heç bir arzu gətirə bilmərəm. Ad günü haqqında söhbət belə gedə bilməz. Mənim yeganə arzum odur ki, Qarabağa köçüm, Qarabağımın sakini, vətəndaşı olum. Bu arzum yerinə yetməyənə kimi ad günü keçirməyəcəyəm".

Sosial şəbəkədə 2011-ci ildə "Avrovision" yarışmasının qaliblərindən biri olan müğənni Nigar Camalın qəzaya düşməsi görüntüləri yayılıb.

AzVision.az - ın xəbərinə görə, görüntüdən bəlli olur ki N. Camal rəfiqələri ilə avtomobilin içərisində müsiqi sədaları altında oxuyub, rəqs edirlər.

Mənə elə ömür arzulayın ki,
Ölüncə ümman tək çağlaya bilim,
Qapı, pəncərəni öz evimdəki
Özüm aça bilim, baqlaya bilim...

Elə bu mahnının həzin musiqisini dodaqaltı zümzümə edərək üz tutdum onunla görüşə...
İllər idi bu görüşə can atsam da, cəsarət etmirdim.
Çünki söz xiridarıyla həmsöhbət olmaq asan məsələ deyil. Məni qınamayın özümü anlayan gündən əlimdə qələm olmaqına baxmayaraq, həmişə ağsaqqal, ağbirçək qələm əhlindən çəkinmişəm. Düçünmüşəm ki, birdən yazacağım yazı, sözlərim, yazımın üslubu ürəıyincə olmaz. Bəyəndirə bilmərəm qələmimi. Bu xasiyyətimi çox sevirəm, çünki, bu mənim qələmimə olan sevgim və yazar adına olan məsuliyyətimdir.
Bu günədək bir çox, müsahibim yazını oxumadan yayınlamağımı istəyib, təkidimə baxmayaraq "yayınlayın sizə inanıram" deyib.
Bu addımı ilk atan mərhum şairimiz Nüsrət Kəsəmənli olub. Düzdü o "yayınlayın sizə inanıram" demədi, çünkin mən paytaxt mətbuatında çox təzə idim, yaxşı tanımırdı hələ. Bir növ imtahan məqsədilə belə dedi: " Baxmağa ehtiyac yoxdu, çap eləyin..."
Elə bu kəlimənin zəhmi mənə bəs oldu....
Nə isə, mətləbdən kənara çıxdım deyəsən.. Qayıdaq bu günki mövzumuzun qəhrəmanına.
Yazdığı şeirlərlə ürəkləri riqqətə gətirən, hər misrasından sevgi süzülən, şeirləri nəğmə üstə doğulan şair, gənclik illərindən tutdugu yüksək vəzifələrə baxmayaraq,ədəbiyytata gəldiyi gündən bugünədək ciddiliyi və səmimiyyətini qoruyub saxlayan Vahid Əzizə...
Vahid müəllimlə söhbətim sarı simə köklənib. Əziz oxucum, əlindəki çox da vacib olmayan işin varsa, burax bir kənara. Qloballaşan dünyanın qlobal problemlərindən az zaman kəsiyində də olsa uzaqlaş. Bizimlə bərabər ol, sarı simə köklən...Probem bir ömür boyu onsuz da bizi müşayət edir...

-Vahid müəllim əvvəla xoş gördük. Bu mənim illərimin arzusu idi Vahid Əzizlə üz-üzə oturub həmsöhbət olmaq.

-Nə gözəl, nə gözəl. Bilsəydim özüm gələrdim....(Gülür)

-Çox istəmişəm gerçəkdən. Amma özümü sizinlə üz-üzə, göz-gözə oturmağa hazır bilməmişəm. Qələmimi ona hazır bilməmişəm, yazacağım yazını hələ bu görüşə hazır bilməmişəm. Amma Vahid Əziz imzası mənim üçün həmişə əziz, həmişə dəyərli olub. Və bu gün bizim bu görüşümüzə vəsilə olan sizin "Mənə yüz il ömür arzulamayın"şeiri isə məni özümdən alıb. Mən o mahnı ilə demək olar ki, nəfəs alıram. Çox titrək notlar üzərində köklənib o əsər. Çox qəribədir ki, mən o titrəklikdə qərib bir ruh yüksəkliyi alıram özümə.Adətən belə lirik mahnilar və ya musiqilər insanı bir az bədbinləşdirir. Məndə isə əksinə, bu əsər sanki məni sınmamağa, daha güclü olmağa səsləyir.
Bu gün elə bir şəraitdə yaşayırıq ki, daxili çəkişmələrimizin. müharibə şəraitin qoyuruam kənara, xarici düşmənləri qoyuram kənara, sapı özümüzdən olan baltalarımızın hesabına doyunca sarı simə köklənə bilmirik.
Şəxsi həyatımızda da, yaradıcılığımızda da bu sim kənarda qalıb. Çünki, artıq bu simi qırıblar. Qırılmış simə mizrab vurularmı? O mizrab da mizrablğından çıxıb artıq.
Mən istəyirəm ki, bu günki oxucu az da olsa bu günün problemlərindən, qeyrü-qallardan uzaq olub, bu simə köklənərək Vahid Əziz dünyasına qonaq olsun, Vahid Əziz ruhunun işığında az da olsa sakitlik tapsın. Bu dünyaya səyahətə başlayaqmı Vahid müəllim?

- Başlayaq, nə deyirəm ki? Mən televiziya verilişlərinə gedəndə adətən təzə şeirlə gedirəm. Hətta bir dəfədə İctimai televiziyaya 5 dəqiqə də gecikmişdim canlı yayıma. Evdə qapıdan çıxhaçıxda ilham pərisi gəlib yapışdı boğazımdan, bir "Gözəllər"şeiri yazdım. Yazmasaydım bütün günü sanki qiymətli bir əşyam itmiş kimi gəzib dolaşacaqdım. Yazdım rahatladım sonra gedib o şeiri də tamaşaçılar üçün oxudum.
Onu da deyim ki,çox vaxt da musiqi üzərində gəlir. Yani mahnı kimi oxuya-oxuya yazıram.
Demək bir gün radionu açdım, həzin bir musiqi səslənirdi. Bu musiqiyə diqqət kəsildim. Sanki birdən ayıldım, bu mənim "Mənə yüz il ömür arzulamayın" şeirimə bəstəkar Elçin İmanovun bəstələdiyi mahnı idi.
Elçin müəllim mahnını yazmaq istəyəndə mənə demişdi ki, bunu Yaşar Nuri üçün nəzərdə tutmuşam. Yəni o oxusun. Elə oldu ki, rəhmətliyə qismət olmadı bu mahnını ifa etmək. Xəstələndi başı qarışdı.
Və həmin mahnı bir müddətdən sonra papulyalaşdı. Tanınmış qarmon ifaçısı Vaqif Əsədovun ifasında təqdim olundu dinləyicilərə Özümün dəçox xoşuma gəldi.
O şeir humanist bir şeirdi, əlbəttə hər kəs istər ki, yüz il yaşaya, hətta min il də yaşamaq istər insan.

Mənə yüz il ömür arzulamayın
Xəzan yarpağı tək qovmasın külək-
Yəni adam o qədər zəifləməsin ki, külək də onu yıxa bilsin.
Gözlərim görsə də, ayağı-əlim
Əsalıq olanda dayansı ürək.
Mənə yüz il yaşa deməsin dostlar
Yerişim, gülüşüm,səsi itməsin-
Hər kəsin yerişi, gürüşü orjinaldır.
Məndən cavan olan, gümrah olanlar,
Dünyada çiynimdə köçüb getməsin.

Baxın humanistlik burdadı ha,yəni Allah təala heç kəsə cavan ölümü qismət etməsin. Hər bir valideyn istər ki, övladlarının çiynində dünyadan köçsün, Övladı çiynində aparılmasın.

Mənə yüz il ömür arzulamayayın,
Bu qədər yaşayan hansı çiçəkdir?
Sən yaşda qalmırsa tay-tuşun, tayın,
Qurdla qiyamətə qalmaq deməkdir.
Mənə elə ömür arzulayın ki,
Ölüncə ümman tək çağlaya bilim.
Qapı,pəncərəni öz evimdəki
Özüm aça bilim, bağlaya bilim.

Adam nə xəstə olsun, nə də həbs olunub zindana düşməsin. Hər kəs Allahın izni ilə öz taleyini özü həll eləsin, kimsəyə möhtac olmadan.

Sağlqılar deyəndə hərdən hərdən şənimə
Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm...

Mən bunu niyə yazıram? Bunlar Allahdan gəlir. Bir dəfə efirdə də demişəm tərif yaxşı şeydi, məsələn ad günümdə, yaradicılıq gecələrimdə və yaxud hər hansı bir məclisdə mənə həddindən artlq tərif deyəndə elə bilmişəm ki, məni lağa qoyurlar. Xoşuma gəlmir. Demişəm ki, dayan.

-Hər şey dərəcəsində olanda daha gözəl olur...

-Məsələn bir dəfə məktəblərin birində görüşə dəvət etmişdilər. Çox saq olsunlar, çox yaxşı bir tədbir hazırlamışdılar. Orda aparıcı orda bir cümlə işlətdi ki, Vahid Əziz Azərbaycan poeziyasının memarlarından biridir. Danışıb qurtarandan sonra dedim ki, bu kəliməniz mənim xoşuma gəlmədi. Başqası olsaydı qoltuqları qarpızlanardı ki, ay mən poeziyanıln memarıyame gör nə deyirlər. Mənsə dedim ki, dinlədim mənim haqqımda dediklərinizi. Sizə msələhətim hec vaxt heç kəs haqqında boqazdan yuxarı heç nə danışmayın. Vahid Əziz Azərbaycan poeziyasının memarı ola bilməz. Azərbaycan poeziyasının memarları var-Füzuli, Xəqani, Nizami, Nəsimidir, Məmməd Səid Ordubadi adlı nəhəngimiz var ədəbiyyatımızda. Səməd Vurğun var, Rəsul Rza var. Sadəcə çağdaş Azərbaycan poeziyasının nəhənglərin təpiklə vurub dağıtdığı daşları biz yığırıq və özümüzə bir koma tikirik o daşlarla. Dedim Vahid Əziz sadəcə olaraq özünün yaratdığı şeirlərin memarı ola bilər.

-Öz poeziya evinin...

-Təbii, öz poeziya evinin. O əjdahalar vurub sənət dağının sədlərini dağıdıblar, biz də o daşlardan özümüzə kiçik bir koma tikirik.
Gözəl insan və istedadlı ədəbiyyatşünasımız Nizaməddin Şəmsizadənin gözəl bir kəlamı var:
"Füzulisi olan bir millətin şairi olmaq çox çətin məsələdir"
Çox gözəl deyib, bu həqiqətən də belədir.
Dediyim odur ki,

Sağlıqlar deyəndə hərdən şənimə,
Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm,
Tanrıdan bir ömür diləyin mənə
Hər vaxt sevə bilim, sevilə bilim...
Bundan gözəl, bundan böyük nə ola bilər ki?
Taleyim sevgiylə baxsın üzümə
Görsün yad payına şərik deyiləm,
Allah göstərməsin:
Gərək olmayanda özüm-özümə
Deməli heç kimə gərək deyiləm.

Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Ləyaqət, təmiz ad atıp getməsin,
Dünyaya qalacaq malı dünyanın
Karvanım lənətə batıb, getməsin.

Sağ olsun Elçin İmanov bu şeiri mahnıya çevirməklə daha da uzunömürlü etdi.
İki ildən yuxarı bir zaman keçsə də bu mahnının yazılmasından hələ indi-indi yayılmağa başlayır. Adətən, bayağı, şit mahnılar tez yayılıb, tez də unudulur.

- Hə, dəbdəbəli təqdimat mərasimləri filan...

- 1966-ci ildən ədəbiyyatdayam, seçilmiş əsəsrlərimin üçüncü cildi çapdan çıxıb, indi oncildik çıxacaq. İnanın bu günə kimi nə bir təqdimat, nə də bir imza günü keçirməmişəm. Ay imza günü yekə-yekə də elan verirlər. Adamda abır-həya yaxşı şeydi. Yazmısan yazmısan da. Pişik balasın balalayıb da nə dəxli var ki...
Nədeyim vallah, indi hərə bir cür istəyir tanına da. Bəziləri yazdıqları əsərlərlə deyil, belə mərasimlərlə gündəmdə olmaq, tanınmaq istəyirlər.
Düzdür, şeir yaxşı ola bilər, güclü ola bilər. Amma bu şeir mahnıya çevriləndə öz gücünü, gözəlliyini daha da artırır.
Məsələn elə götürək Eldar Mansurovun bəstələdiyi, Flora Kərimovanın ifa etdiyi "Əzizim" mahnısı. Bu şeiri 1996-cü il iyunun 6-da yazmışam. O vaxt elə bir ağır vəziyyədə idim ki, o şeiri həmin an yazmasaydım bəlkə də intihar edərdim.
O şeirlə mən yenidən poeziyaya qayıtdım. Çətinlik olanda çox vaxt heç nə yaza bilmirsən. Hətta mən dövlət işində işləyəndə, vəzifədə olanda da yaza bilmirdim. Gəlmirdi ilham mənə. Bu bir Allah vergisidir. Bəlkə də Allah belə sitəyib. O vaxtlar bu şeyləri yazsaydım çoxdan dünyamı dəyişərdim.
Çox maraqldıır ki, bu gün yolda gedə-gedə maraqli bir şeir gəldi beynimə, orda belə bir misra var:

Sənətlərin peşələrin ən gözəli şairlikmiş,
Cavan olub, ölən şairlərin həm də bəxti gətirirmiş...
Əbədiyyət qazanmağa bəzən olur ölüm yardım
Tərs kimi cavan ölmədim, indi dahi sayılardım.

...Hə, Eldar Mansurov o mahnını yazdı, ilk təqdimatı da oldu elə onun yaradıclıq gecəsində Respublika sarayında.
O mahnını Flora oxuya-oxuya səhnədən düşdü gəldi qaldı mənim yanımda mən də qalxdım ayağa və mahnının son misraların oxudu. Mahnı bitdi. Zalda dəhşətli bir sükut hökm sürdü. İki dəqidən sonra o boyda- 2500 nəfərlik zal ayağa qalxdı.
O vaxt "Ekspert" qəzeti yazmışdı. Kanadada yaşayan bir azərbaycanlının məlumatı idi. Amerikanın NASSA Kosmik Tədqiqatlar Agentliyi Yer kürəsindən qalaktikaya müxtəlif səsli informasiyalar göndərir və onun dedyinə görə həmin bu mahnı da o səslərin içərisində var...

-Vahid müəllim yəqin bayaqdan müşahidə edirsiniz. Mən hazır suallarla müsahibəyə gəlməmişəm. Çünki, öncədən sual hazırlmağı o qədər də sevmirəm. Sualdan doğan sualları daha çox sevirəm.

-Bu çox gözəl xasiyyətdir.

-Müsahibim danışdıqca onun söhbətinə diqqətlə köklənirəm və onun söhbətində elə anlar, elə məqamlar olur ki, onları açmaq istəyirəm.
Bayaq dediniz ki, şairlik, poeziya Allahdan gələn vergidir. Sizçə bu qloballaşma gedən dünyamızda-milli mənəvi dəyərlərimizin, insanlığın uçurum qarşısında qaldığı bu dünyada, mən belə düşünürəm və məncə yanılmıramda, bütün bunlari qorumağa belə gücümüz yetmir. Bu təkcə bizdə deyil hər yerdə belədir. Sizcə dediyim bu dünyada şair olmaq asandi yoxsa çətin?..

-Demək istəyirsiniz ki, şair olmağa gərək varmi? (gülümsəyir)

- Mən bu suala çoxdan cavab vermişəm.

-Demək mən gecikmişəm eləmi?

-Xeyr, yenə təkrar edərəm əgər yeddi milyard insanın içərisində bircə nəfər şeir sevən varsa, demək poeziya lazımdı. Bəzən elə primitiv suallar verirlər ki, mənə yoldaşlar. Soruşurlar bu qədər sevgi şeirləri yazırsan bəs evdə qısqanmırlar? Deyirəm a bədbəxt adam, axı mən öz məhəbbətimdən yazmıram ki, ümumiyyətlə şair həmişə öz sevgisindən yazmır axı. Onda gərək rəhmətlik Rəsul Rza "Dilin can incidəndi" şeirini yazanda Nigar xanım rəhmətlik də qısqanıb deyəydi ki, mənim dilim can incidəın deyil axı, ay Rəsul. Hə daha deməyin, və yaxud Məmməd Araz yazanda... Bu kitabın 6-cı səhifəsində (Mənə hədiyyə etdiyi kitabı vərəqləyir) bir şeir var: "Mən səni bəxtəvər etmək istədim". Bir gün telejurnalist xanımlardan biri müsahibə zamanı məndən soruşdu ki, bu şeirin son misrasını hardan eistmisiniz?
Dedim heç yerdən, öz fikrimdir. Dedi ki, bu sözü mənə deyiblər. Yaxın bir insan vardı həyatımda. Allah şeytana lenet eləsin məni azdırdı. Düşündüm ki, xəbəri olmaz. Şeytana uydum. Bir axşam bizə gəldi. Söhbət filan, amma ürəyimə damdı ki, bu gəliş elə-belə gəliş deyil. Çay süzdüm bir az ordan burdan danışdıq. Və stolun üstünə bir konvert qoyub dedi ki, bu mənim səninləson görüşümdü. Sən nə etmisənsə demirəm, özün yaxşı bilirsən. Amma, onu biləsən ki, mən səni bəxtəvər etmək istəyirdim, sənsə özün öz taleyinlə oynadın. Bu sözü dedi və çıxıb getdi. O vaxtdan bir daha onu görmədim. Həmin şeirin son bəndi belədir.

Puç oldu o qədər öyüdüm, cəhdim,
Tutmur əməllərin, sərt gileyinlə
Mən səni bəxtəvər etmək istədim,
Sən özün oynadın öz taleyinlə.

Bunu niyə misal çəkdim, mənə həmin sualları verənlərə bir növ cavabımdı. Yəni, şair özünü deyil, başqalarının taleyini yazır.
Şairlik bir peyğəmbərlikdir. Məhəmməd peyğmbərimizdən də soruşanda ki, səndən sonra peyğəmbır gələcəkmi?
"Məndən sonra peyğəmbər yox, şairlər gələcək" deyə Allahın Rəsulu cavab verib.
Bizlər də o müqəddəs yolun yolçularıyıq. Bu yolda elə yaşamaq lazımdır ki, bu fani dünyayla vidalaşan zaman gözümüz arxada,kimsənin haqqı boğazımızda, kimsənin günahı boynumuzda qalmasın. Həyat da, dünya da çox fanidir. Şair yaltaqlıqdan, məddahlıqdan uzaq olmalıdır. Bu keyfiyyətləri olmayan şair, sanki Həccə gedib sonra şərab içən adama bənzəyir. Şairlik də Məkkəni, Mədinəni ziyarət qədər müqəddəsdir. Bu müqəddəsliyi qorumayanın, özünə şair deməyə haqqı yoxdu.
Şair məbədgahdı, şair örnəkdir, şair əsil insandır...Bunlara sahibdi əsil şair...
Mən də Füzulisi olan bir millətin şairiyəm. Hər şeydən öncə isə insanam. Bu söhbətə vəsilə olan şeirimdə boşuna söyləmirəm:
"Mənə elə ömür arzulayın ki...."

Xalidə XALİD / inform.az

Möhtəşəm açılışda iştirak edən ifaçı: "Tamaşaçılarla çox gözəl vaxt keçirdim"

Ötən gün Bakıda keçiirlən I Avropa Oyunlaçrının açılış mərasimində iştirak edən dünya şöhrətli müğənni təssüratlarını bölüşüb. ANS PRESS-in məlumatına görə, Ledi Qaqa Bakı tamaşaçısı ilə görüşü barədə sosial şəbəkə səhifəsində yazıb.

Müğənnilər Təranə Qumral ilə Nazənin arasında qalmaqal böyüyür. ANS PRESS-in məlumatına görə, bir-birləri barədə şok açıqlamalar verməklə medianın gündəminə gələn tərəflər susmaq bilmir. Təranə Qumralın "Nazənin 7 dəfə ərdə olub" açıqlamasının ardınca, Nazəninin "Təranəni ərimlə tutmuşam" kimi şok açıqlamaları gündəmi zəbt edib.