Ermənilər I dünya müharibəsi dövründə fəallaşdılar. Daşnaksütyun partiyası tərəfindən hələ 1912-ci ildə yaradılmış “Erməni milli bürosu” müharibə dövründə ermənilərin Rusiya tərəfindən müharibədə aktiv iştirak etməsi üçün geniş kompaniya başlatdı.“Milli büro”nun tərkbinə Tiflis erməni burjuaziyasının rəhbəri yepiskop Mesrop, Daşnak partiyasının aktiv üzvü Al. Xatnsov, 1918-1920-ci illər daşnak hökümətinin başçısı Zavriyev, Samson Arutyunov, Dro və avanturist Adnronik daxil idi. Lalayev yazır: “Milli büro ilk növbədə bütün ermənilərin katolikosu V Gevork vasitəsilə çar Nikolaya müraciət edərək bildirirlər ki, ermənilər “onun sadiq oğullarıdır, çardan xahiş edirlər ki, Türkiyə ərazisində yaşayan “qardaşlarımızın əzabına” son qoysun”.Milli büroda erməni silahlı dəstələrinin (1600 nəfərdən ibarət) yaradılması razılaşdırılmışdır. Lakin Türkiyənin şərq vilayətlərini tezliklə zəbt etmək məqsədilə 10.000 nəfərdən ibarət silahlı dəstələr yaratdı. Sonrakı dövrdə də Cənub-Qərb Demokratik Respublikasının və ADR-in süqutunda da ermənilərin “xüsusi xidmətləri” oldu. CQDR meydana gəlməsi (1918-1919) tarixi zərurətdən doğmuşdu. Çünki bu zaman erməni daşnaklarının Zəngəzurda və Qarabağda hücumları ilə bu respublikanı ADR-dən faktiki olaraq ayırmışdı. ADR buraya hər hansı bir yardım göstərməkdən məhrum idi. Qərbi Azərbaycan torpaqları ilə alveri bu dəfə ingilislər apardılar. Belə ki, ingilislər CQDR torpaqlarını Ermənistan və Gürcüstan arasında böldü. Respublikanın süqutunda bu dəfə gürcülər də fəal rol oynadılar.

"Quzuların səssizliyi" filmindəki doktor Hannibal Lekterin real olduğunu yəqin ki, bir çoxları düşünüb.

О.БУЛАНОВА

Борис Ванников — известный советский государственный деятель, первый «ракетный» нарком, дважды лауреат Сталинской премии (1951, 1953), кавалер шести орденов Ленина, Суворова и Кутузова I степени. Но самое главное, Ванников вошел в первую десятку награжденных Золотой звездой Героя Социалистического Труда, стал первым дважды Героем Труда и первым трижды Героем Соцтруда — в 1942-м, 1949-м и 1954 г.

Cahandar Bayoğlu açıqlayır

Türkiyədə yeraltı dünyasının əfsanəvi ismi- Abdullah Çatlı 3 noyabr 1996-cı ildə faciəli şəkildə həlak olub. Həmin gün Türkiyənin Balıqəsir şəhəri yaxınlığındakı Susurluq adlı bir nahiyədə o, içərisində olduğu avtomobilin yük maşını ilə toqquşması nəticəsində həlak olub. Tarixə “Susurluq qəzası” adı ilə düşən və sui-qəsd olması güman edilən hadisə zamanı onunla birlikdə maşında Qönçə Us adlı xanım, İstanbul polis rəisinin sabiq müavini Hüseyn Kocadağ da dünyasını dəyişib. Maşındakı dörd nəfərdən yalnız biri- həmin dövrdə Doğru Yol Partiyasından millət vəkili olan Sedat Bucaq sağ qalıb.

Naxçıvan ölkəmizin tarixi abidələrlə zəngin diyarıdır. Xalqımızın mədəni irsini, özünəməxsus adət-ənənələrini, tarixi keçmişini özündə yaşadan bu аbidələr sırasında buzxanalar xüsusi yer tutur. Araşdırmalara əsasən vaxtilə Naxçıvan əhalisi buzxanalardan geniş istifadə edib. Burada təbii buz parçaları qədim diyarın kəhriz və bulaqlarından axan sudan hazırlanırdı və yayın qızmar günlərində hər kəsə xoş gəlirdi. Çünki əhali sərin sudan yararlanır, yeyinti məhsullarını, şəxsi azuqələrini xarab olmaqdan, istilərdən qoruyurdu. Buzxanalar elə bu məqsədlə inşa etdirilirdi. Buzxanaların zirzəmiləri qış aylarında kəhriz suyu ilə doldurular və buz halına salınardı. İstilər başlayarkən buzun əriməməsi üçün xüsusi üsullardan istifadə edər, buz sallarının arasına saman tökərdilər. Yay aylarında buzdan istifadə etmək üçün bu işlə məşğul olan adamlar ayaqlarına keçə bağlayaraq buzxanaya girər və buzu buradan çıxararaq insanlara verərdilər. Beləliklə,əhalinin buza olan tələbatını bu yolla ödəyərdilər. Buna görə də orta əsrlərdən üzübəri Şərq aləmində məscid və hamamları, qala və saray kompleksləri ilə məşhur olan Naxçıvan həm də buzxana binaları ilə tanınıb və zəmanəmizədək üç buzxana gəlib çatıb. Onlardan biri də Ordubad şəhərindəki buzxanadır.